Estas eleccións estatais do 20-N poñen enriba da mesa a existencia de tres espazos políticos e electorais diferenciados que operan cada un deles con lóxicas autónomas: Catalunya, Euskal Herria (as 3 provincias vascas máis Nafarroa) e o resto do estado. Isto que denomino “resto do estado” ben podería ser chamado “zona de influencia de Madrid” e caracterízase por un bipartidismo con matices no cal debido á particular situación económica e o devir político se produce un afundimento do PSOE e unha vitoria clara do PP mantendo fiel o seu electorado coa incorporación dalgúns centos de miles de votos máis, probablemente do propio PSOE.
Na “zona de influencia de Madrid” podemos detectar sub- espazos onde a lóxica estatal sofre algunhas modificacións: Galicia, Canarias, e o resto de “países cataláns” (País Valencià e Illes Balears).
En Galicia, territorio periférico con idioma propio e consideración constitucional de nacionalidade histórica, é o BNG quen abre unha fenda na dialéctica política de “Madrid”. Unha forza política nacionalista de esquerdas que contou agora aproximadamente cun 11% do voto emitido pero que chegou a contar a finais dos 90 cun 25%. Neste país o PP obtén unha moi sólida maioría, superando o 50% e mesmo aumentando votos. Débese ter en conta que o candidato do PP, Mariano Rajoy, é de orixe galega. E prodúcese, como en todo o estado, unha drástica baixada do PSOE, que perde 300000 apoios e conta cun 27% dos sufraxios. PP e PSOE suman en Galicia un 80% dos votos.
O BNG demostra nestas eleccións que o espazo político que ocupa ten unha base sólida e traballada e que é moi difícil borrala do mapa. Afortunadamente Galicia volve a contar con dous representantes no Parlamento do estado que non entran na lóxica política de “Madrid”. Pero tamén é obvio afirmar que o BNG presenta síntomas de esgotamento do seu proxecto político en termos de avance social. Segue perdendo apoios populares (30000 con respecto a 2008) nun contexto onde se podía considerar a posibilidade de atraer a unha parte do electorado que en 2008 apoiou ao PSOE e que nestas eleccións parece que optou por Esquerda Unida, a abstención, o voto branco e nulo e outras forzas como Equo e PACMA (animalistas). De feito unha parte pequena do electorado do BNG en 2008 parece que opta tamén por estes camiños alternativos. Por tanto pódese afirmar sen temor á ser inexacto que o BNG como proxecto político non ilusiona o que ilusionaba ou o que debera ilusionar, porque é obxectivo que o BNG tiña un potencial de mellora na atracción do descontento social progresista contra as políticas do PSOE.
Na miña opinión hai dous factores clave neste estancamento do nacionalismo galego de esquerdas:
1) dunha banda na dificultade de actualización do proxecto político en termos dun discurso ideolóxico adecuado á dialéctica da sociedade actual, incluíndo sectores moi dinámicos e progresistas. E non se trata de facer renuncias senón de renovar e adaptar conceptos sen medo.
2) Doutra banda as dificultades do BNG de facer chegar a súa mensaxe nun contexto mediático galego que vive de costas ao galeguismo político e nun abafante sistema de medios de “Madrid” vía TDT fundamentalmente.
Por tanto unha diagnose máis actualizada e menos lineal da sociedade galega actual (e do seu contexto peninsular, europeu e mundial) que permita ofrecer unha mensaxe anovada, e o esforzo colectivo, prioritario e decidido por crear e apoiar medios de comunicación con óptica galeguista e progresista paréceme que son os retos inmediatos do nacionalismo galego.
Con estratexias resistencialistas só se obterán resultados resistencialistas. Con todo o loable que é o traballo de muita xente nacionalista por forxar a pé de rúa durante varias décadas un espazo político e social contra vento e marea, entendo que hai que engadir doses de valentía e de risco porque como dixen era esperable que o BNG apostase por atraer apoios obxectivamente potenciais.
Probablemente a próxima asemblea nacional do BNG en Xaneiro do 2012 sexa a referencia simbólica onde se confrontará o debate ideolóxico e político do que falaba en primeiro lugar. Na miña opinión conviría por facer un chamamento ao conxunto do galeguismo social e político das esquerdas por abrir un proceso de opinión e de aglutinación de todas as forzas, individuais e colectivas.
O segundo reto, o da batalla mediática, é unha fronte de guerra sumamente complicada e non hai máis que ver o acontecido nos últimos tempos, axudado por un goberno galego interesado en asfixiar a disidencia mediática e galeguista. Agora agroman novas ou non tan novas iniciativas coma Galicia Confidencial, Sermos Galiza, Tempos Dixital ou Praza Pública. Creo que a tarefa fundamental é convencer e “machacar” á propia base galeguista e de esquerdas de que hai que consumir e apostar por estes medios, poñendo toda a carne no asador neste sentido, se non queremos levar máis disgustos.
E máis nada.E onde dixen digo digo Diego. A min que me rexistren.
